Strengere eisen voor subsidie van rijkscultuurfondsen: duurzaamheid, fair practice en diversiteit
POLITIEK | Wil je in 2025 subsidie van een van de Nederlandse rijkscultuurfondsen? Dan moet je laten zien dat je rekening houdt met duurzaamheid, eerlijke arbeidsvoorwaarden, diversiteit en inclusie en eerlijk bestuur. De afspraken die daarover zijn gemaakt in de sector, gaan vanaf nu zwaarder wegen bij de subsidieaanvraag.
Subsidie voor cultuur
Elke vier jaar keert de overheid subsidies uit aan de cultuursector via de basisinfrastructuur (BIS, daarover lees je hieronder meer). De eerstvolgende subsidieperiode is 2025 - 2028. Wil je in die periode kans maken op subsidie van de BIS, dan moet je aantonen dat je je houdt aan de codes die in de cultuursector zijn gemaakt. Dat zijn sets van afspraken over duurzaamheid, eerlijke arbeidsvoorwaarden, diversiteit en inclusie en goed bestuur.
Veel van die afspraken werden de afgelopen jaren ontwikkeld of aangepast. Op dit moment wordt er bij het verstrekken van subsidie daarom nog niet streng gekeken naar de codes. Maar vanaf 2025 worden de codes een harde eis bij het aanvragen van subsidie bij de overheid of bij de rijkscultuurfondsen. Dat schreef de Raad voor Cultuur op maandag 27 maart 2023 in hun advies voor de volgende BIS-periode.
De codes op een rij
Wie vanaf 2025 subsidie wil ontvangen vanuit de BIS, moet een plan opstellen om vóór 2030 te verduurzamen. Onderdeel daarvan is een nulmeting waarin je in kaart brengt wat je CO2-voetafdruk nu is en een plan om die te verminderen. Maar de overheid wil ook plannen zien over hoe je omgaat met de codes Fair Practice, Diversiteit en Inclusie en Governance (goed bestuur).
De codes zijn gemaakt door de cultuursector zelf. Belangenorganisaties hebben daarvoor intensief samengewerkt en onderzoek gedaan. Zo hebben ze richtlijnen geschreven om je culturele organisatie goed in te richten en te besturen. Hieronder zetten we de codes voor je op een rij.
De Fair Practice Code gaat over eerlijke arbeidsvoorwaarden. Bijvoorbeeld over hoeveel je betaald moet krijgen per uur. Daarin staan ook afspraken over zzp-ers. Die moeten meer betaald krijgen dan gewone werknemers, omdat ze niet via de werkgever verzekerd zijn. Deze code kan jou dus helpen om een eerlijk uurtarief te eisen voor je werk als danser! In dit nieuwsbericht op Dansdocent.nu leggen we de fair practice code voor je uit.
De code Diversiteit en Inclusie heeft als doel dat de cultuursector een afspiegeling wordt van de maatschappij. Dat wil zeggen dat iedereen toegang krijgt tot voorstellingen en musea. Maar ook dat iedereen de kans krijgt om kunst te maken. Zodat er straks voor iedereen kunst bestaat, waarin die zichzelf kan herkennen. Ongeacht je leeftijd, woonplaats, culturele achtergrond, fysieke of mentale beperkingen, etc.
De Governance code cultuur gaat over het bestuur van organisaties, en hoe daar toezicht op wordt gehouden. Er staat bijvoorbeeld in dat het bestuur transparant moet zijn. Dat wil zeggen dat ze open zijn over de afspraken die ze maken. Ze vertellen niet alleen wat ze doen, maar kunnen ook uitleggen hoe en waarom. En ze nemen kritische vragen serieus. Een goed bestuur is onafhankelijk: het eigen belang mag de keuzes niet beïnvloeden. In totaal bestaat de Governance code uit 8 principes.
Basisinfrastructuur
Op de Basisinfrastructuur (BIS) voor cultuur kun je op twee manieren aanspraak maken. De ‘kleine BIS’ is een directe subsidie van de overheid aan een klein aantal dansgezelschappen en andere culturele instellingen. Andere gezelschappen, collectieven en individuen kunnen subsidie aanvragen via de ‘grote BIS’. Dat zijn de fondsen die subsidie ontvangen van de overheid. Die gebruiken ze om gezelschappen en projecten te steunen die passen bij hun visie.
In 2021-2024 zitten de volgende dansgezelschappen in de kleine BIS: Club Guy and Roni, Introdans, Nationale Opera & Ballet, Nederlands Dans Theater, Scapino Ballet Rotterdam, De Stilte, Danstheater AYA en SALLY. In de grote BIS zitten onder andere Fonds Podiumkunsten en Fonds voor Cultuurparticipatie. Kijk hier voor een overzicht van alle zes rijkscultuurfondsen.
Bronnen
Cultuur + Ondernemen. (z.d.). Governance Code Cultuur. Geraadpleegd op 10 april 2023.
Dansdocent.nu. (z.d.). Event Code Diversiteit & Inclusie. Geraadpleegd op 10 april 2023.
Geelen, I. (2022, 18 november). Nieuwe gratis reader en alles over de Fair Practice Code. Dansdocent.nu. Geraadpleegd 10 april 2023.
Jorritsma, E. & van Santen, H. (2023, 31 maart). Raad voor Cultuur: ‘Maak duurzaamheid en diversiteit vereisten voor subsidie’. NRC. Geraadpleegd op 10 april 2023.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. (z.d.). Het culturele subsidiestelsel. Geraadpleegd op 10 april 2023.