In de spotlight: creative producer Robin Nimanong
Robin Nimanong. Fotograaf: Valentine Bouquet. Make up: Elena Ivona. Voor: The Fashion Composers Agency.
INTERVIEW | Robin Nimanong (27 jaar) won in 2022 het Anne Faber Stipendium, een stimuleringsprijs voor jonge zakelijk leiders. In dit interview vertelt Robin wat het voor hen betekent om deze prijs te winnen, en wat hen in de sector graag anders zou zien. Voor hun werk als maker en creatief producent verdiept hen zich in technologie en discriminatie. Robin wil het binaire denken en bestaande hokjes doorbreken. Bijvoorbeeld met de voorstelling Cyborg DNA, die 29 maart in première gaat in Theater Bellevue.
Wat zijn jouw voornaamwoorden?
Op zich kan ‘hij’ gebruikt worden. Of hij/zij/hen. Deze voornaamwoorden worden vaak gebruikt door queer mensen om aan te geven dat gender fluïde is. De laatste tijd vind ik ‘hen’ wel fijner. Vooral op schrift. Want het is soms ook anders om het uit te spreken dan het te zien in tekst. En het transformeert ook gewoon. Tegenwoordig neig ik bijvoorbeeld naar zij/hen/hij.
Als ik zelf tekst moet schrijven voor aanvragen van subsidies dan gebruik ik ‘hij’, want anders is het soms verwarrend. Al ben ik er ook weer niet bang voor om mensen een beetje te verwarren. Ik draag bijvoorbeeld regelmatig een jurk. Maar als ik dan in een heteronormatieve omgeving ben, dan spreken witte mannen mij vaak aan met “Hé man!” Op zo’n manier van… Nouja, om de ruimte te compenseren ofzo. Dat vind ik wél problematisch. Telkens als ik mijn queer-bubbel uitkom is het confronterend.
Heb je altijd al op die manier uiting kunnen geven aan je gender?
Ik werd me pas rond mijn 21e echt bewust van mijn gender. Dat kostte best allemaal wat tijd. Ik volgde toen de opleiding moderne theaterdans in Amsterdam (deze opleiding heet nu Expanded Contemporary Dance, red). Door naar Amsterdam te verhuizen en mijn veilige thuishaven te verlaten leerde ik veel over mijzelf. In die periode kwam ik ook mensen tegen die meer uiting gaven aan hun genderdiversiteit, en dat maakte dan bij mij weer dingen los. Waaronder klasgenoten. Ik voelde me daar heel vrij om vanalles te ontdekken. Ook artistiek.
Waar heb je nog meer dans gestudeerd?
Eigenlijk was ik best een ‘academie-sletje’, want ik heb bij veel verschillende academies gedanst. Ik ben bij Codarts begonnen met dansen toen ik nog op de basisschool zat, en ik heb daar één jaar de havo voor muziek en dans gedaan. Toen ben ik gestopt en in een hiphop team gaan dansen. Daarna ben ik naar Fontys gegaan, waar ik de opstapcursus heb gevolgd. Mijn hbo opleiding begon ik bij Jazz Urban aan Fontys, en vervolgens ben ik overgestapt naar Moderne Theaterdans aan de AHK (Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten, red). Dus steeds een andere stijl, andere stad, andere vibe.
Bijschrift foto’s: Robin Nimanong. Fotograaf: Valentine Bouquet. Make up: Elena Ivona. Voor: The Fashion Composers Agency.
Je hebt in 2022 het Anne Faber Stipendium gewonnen. Wat betekent dat voor jou?
Een stukje erkenning. Financiële ondersteuning. En ook acceptatie. Ook omdat ik als danser en maker niet per se in dat zakelijke hokje pas. Daar heb ik tijdens het aanvraagproces ook veel vragen over gekregen. Dus dat maakt het extra tof dat ik uiteindelijk wel dat stipendium heb ontvangen!
Het is ook gewoon heel exciting. Vooral dansers maken dat nu ook mee. Je hoeft je niet te beperken als danser. Wij kunnen ook heel veel andere dingen. We kunnen ons ook zakelijk ontwikkelen, en het artistieke en het zakelijke samen… Dat kan echt een safe space creëren! Dat kan beweging teweegbrengen en bestaande structuren ontmantelen. Waardoor makers betere ondersteuning kunnen ontvangen.
Dat merk ik ook wel dit jaar. Ik ben al halverwege het stipendium. Ik had als doel mijn zakelijke vaardigheden op te krikken, maar het is eigenlijk heel persoonlijk geweest tot nu toe. Al ga ik wel binnenkort nog een boekhoudcursus doen. En ik ben in september begonnen met de opleiding Leiderschap in Cultuur aan de Universiteit Utrecht. Want ik wil ook de zakelijke doelen halen die ik aan het begin had.
Ik werk namelijk veel als creative producer, maar vooral voor mijn eigen makerschap. En ik zou ook graag andere makers en organisaties gaan ondersteunen.
Wat zou jij graag veranderen in het werkveld?
De structuur. Ik denk dat we tijdens de coronacrisis hebben gemerkt hoe belangrijk het is om samen naar oplossingen te zoeken. En dat het geen zin heeft om vast te houden aan een systeem als dat niet langer werkt. Juist doordat voorstellingen niet live door konden gaan, werden mensen creatief en keken ze naar: wat kunnen we wél doen?
Verder merk ik dat de stem van de nieuwe generatie makers al meer wordt verheven. Vooral door henzelf! Maar hun stemmen zouden nóg meer gehoord mogen worden. Ik weet niet helemaal waar het probleem ligt, maar er is nog wel een conservatieve hiërarchie in de communicatie. Wat misschien niet per se nodig is. Ik zou daar graag meer bewustzijn over creëren.
Eigenlijk beoog ik een soort shift in mindset. Dus je hebt de manier waarop we het nu doen, en we proberen dat zo goed mogelijk te doen. En dat is nu helemaal goed. Maar dat gaat in de toekomst veranderen en aangepast moeten worden. Want de wereld zal straks anders zijn. Dus hoe we het nu doen is niet ‘het antwoord’, maar een ‘tijdelijke beste weg’.
Wat ik heb geleerd in de dansstudio en tijdens dans research probeer ik ook op andere vlakken toe te passen. Dat is denk ik ook de bijdrage van kunst en creativiteit. Ruimte maken voor verschillende perspectieven. De dingen anders doen. Future forward thinking.
Wat is future forward thinking?
Eigenlijk is queerness al future forward thinking. Ik wil wedden dat mensen in de toekomst dragen wat wij nu dragen. (Robin begint spontaan hard te lachen).
Kleding is natuurlijk ook maar een code. Niet alleen maar in de expressie, maar ook het bewustzijn. Ik heb vandaag bijvoorbeeld hele mannelijke kleding aan (een grijze spencer), maar ik heb nu óók van dit soort nagels (lange gelnagels met roze en witte kronkelende lijnen). Het is niet of/of bij mij, maar en/en. Verder is future forward thinking de binaire taal doorbreken, maar dat is een stuk lastiger. Taal is namelijk zo tweeledig: man/vrouw, en meestal gefocust op de man.
Dus future forward thinking gaat over hoe wij omgaan met elkaar. Acceptatie. Want we kunnen wel naar het verleden blijven kijken, maar de toekomst gaat anders zijn. En hoe gaan we daarmee om?
Met welk project ben je nu bezig?
Ik ben nu bezig met Cyborg DNA. Die gaat 29 maart in première in Theater Bellevue in Amsterdam. Het is geen klassieke ‘voorstelling’ maar een interactieve performance installation. Hierin focus ik mij op educatie, dans en technologie. Ik maak het samen met grafisch vormgever Saskia de Vries, die de code heeft geschreven voor de voorstelling. Haar artiestennaam is Lux Nautilus.
We begonnen met een queer theory tekst van Donna Haraway: Cyborg Manifesto. Daarin representeert de cyborg een afwijzing van rigide grenzen tussen mens en dier, en mens en machine. Deze tekst is onze inspiratiebron geweest voor hoe wij te werk wilden gaan tijdens het maakproces. Wij doorbreken de hokjes van ‘ik ben de danser’ en ‘ik ben de coder’ en hebben juist gezocht naar hoe wij meer kunnen samenwerken en van elkaar kunnen leren.
We gaan het stuk ook met studenten delen. Tijdens de try-outs merkten we al op dat er dan echt een dialoog ontstaat. Want iedereen heeft een backpack en een ander perspectief. En door die perspectieven te delen ontstaan er nieuwe dingen. Dit gebeurt zowel tijdens de installatie als tijdens het nagesprek.
Waar komt jouw fascinatie voor technologie vandaan?
Die fascinatie is ontstaan toen ik de documentaire Coded Bias zag. Die film gaat over technologie en discriminatie. Bijvoorbeeld hoe artificial intelligence gekleurde personen kan uitsluiten omdat de code is geschreven door witte mensen. De technologieën die wij gebruiken zijn dus helemaal niet objectief, maar zetten systemisch racisme voort. Dat vond ik openbarend!
Technologie laat dus zien wie wij zijn als mensen en wat onze blinde vlekken zijn. Ik zag hierin ook een connectie met mijn queer identiteit en technologie. En toen ben ik daar verder in gaan duiken en ben ik Julia Janssen tegengekomen. Zij is ook een artiest die veel bezig is met technologie en bewustzijn wil creëren over hoe technologie discriminerend is.
Een tijdje terug zag ik ook een voorstelling over technologie. En terwijl ik het zat te kijken dacht ik: this is made by cis white men. Na de voorstelling kwamen we twee witte makers tevoorschijn en werd mijn vermoeden bevestigd. Ik kon er wel om lachen.
Hoe verdien jij je centen?
Cyborg DNA is eigenlijk een opeenstapeling van projecten. Ik ben ooit begonnen met een solo - Aphrodisiac - voor een café theaterfestival. Gewoon geen budget om het te ontwikkelen, en toch gedaan. Maar wel iets verdiend met de shows. Met datzelfde project heb ik mij toen aangemeld voor het Amsterdam Fringe festival. Toen heb ik wel funding gekregen en het verder doorontwikkeld naar een dansfilm, want dat was tijdens Covid.
In die periode heb ik veel aanvragen voor subsidies voor jonge makers gedaan - en er ook een paar gekregen! Ik wilde daar ook van leren, want het was nieuw… Maar ik vond het wel echt heel leuk en uitdagend. Dus toen werd subsidie aanvragen een beetje mijn hobby. Die uitdaging gaf me namelijk ook veel energie. Vooral in het begin. Ik heb toen veel meer over fondsen ontdekt. Hoe wat werkt, wat voor mij werkt.
Verder heb ik residenties geregeld. Zoals de New Adventures residentie bij ICK Artist Space in 2022. En ik ga nu ook meer met partners werken. Ik doe op het moment bijvoorbeeld een commission based project voor de Nederlandse ambassade over technologie en dekolonisatie, in samenwerking met DOX Utrecht. Dus dat is ook heel tof! Dat hebben zij georganiseerd, maar dat is wel weer een hele andere manier van werken. Dat is wel even wennen.
Wat zijn je ambities?
Ik heb geen einddoel ofzo. Ik heb eigenlijk juist de ambitie om meer in het moment te zijn. Zo van: wat is er, wat wil ik hier mee doen, en wat kan ik hier uit halen? Ook bij de uitreiking van het stipendium werd mij gevraagd waar ik over tien jaar wil staan. Maar dat weet ik niet. We weten ook niet hoe de wereld over tien jaar eruit ziet. Ik weet niet eens waar ik zal wonen. Dus ik kan wel iets zeggen nu, maar dat voelt heel erg nutteloos voor mij.
Nu ik ouder word merk ik wel dat die processen heel anders zijn. Als danser was ik altijd heel erg gefocust op zo hard mogelijk werken en zo snel mogelijk mijn lichaam trainen, en nieuw dansmateriaal zo snel mogelijk opslaan. Op productiviteit. Maar dit jaar voel ik mij een embryo. Alsof mijn leven opnieuw begint.
Ik ben nu 27 en ik ben al sinds mijn twaalfde serieus met dans bezig, en sinds mijn twintigste professioneel. Ik heb ook bij Batsheva gedanst in Israël. En ik weet niet hoelang ik nog professioneel zal blijven dansen, want ik voel me eigenlijk al niet echt meer een danser. Ik voel me meer een creatief producent. Ik ben nu meer gefocust op het faciliteren van ruimtes voor mensen met wie ik graag samen wil werken.
Dit artikel wordt je gratis aangeboden door Dansers.nu. Vind je ons online magazine ook tof? Steun ons dan door lid te worden!
IN DE SPOTLIGHT
Wie is wie in de danswereld? Welke dansers hebben het gemaakt? En hoe hebben ze dat voor elkaar gekregen? In de spotlight rubriek interviewen we succesvolle dansers en makers uit Nederland en Vlaanderen over hun carrière. Hoe verdienen zij hun centjes? Hoe blijven ze fit? Wat betekent succes voor hen? En welke tips hebben zij voor jou? Je leest het op Dansers.nu!
Jacqueline de Kuijper
Jacqueline de Kuijper is de oprichter en hoofdredacteur van Dansdocent.nu en Dansers.nu. Naast het aansturen van de andere redacteuren, is ze verantwoordelijk voor de internationale nieuwsredactie. Voorheen schreef ze als webredacteur en recensent voor Dans Magazine, en als dansjournalist voor Cultuurpers. Haar scherpe pen en onderzoekende geest zet ze sinds 2019 in om dansdocenten te inspireren. En nu, sinds oktober 2022, voor dansers en makers in Nederland en Vlaanderen. Jacqueline heeft een master in Dance Studies van Mills College in Californië. En een bachelor Liberal Arts & Sciences van University College Utrecht. Verder is ze gecertificeerd als pilatesdocent.